ფსიქოლოგები ადამიანის შემეცნებას განსაზღვრავენ, როგორც მის გარედან ინფორმაციის აღქმისა და დამუშავების შესაძლებლობას. ეს კონცეფცია მჭიდრო კავშირშია ადამიანის სურვილებსა და რწმენებთან, მის მეხსიერებასთან და წარმოსახვასთან.
შემეცნებითი ფუნქციები მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ადამიანის გონებრივი განვითარების პროცესში და მათი დაქვეითება სერიოზული ნევროლოგიური სიმპტომია. ასეთი პრობლემები ყველაზე ხშირად წარმოიქმნება ტვინის დიფუზური ან ფოკალური დაზიანების გამო. პაციენტის ასაკი შეიძლება ასევე იყოს მიზეზი. სტატისტიკის თანახმად, სამოცდა ხუთი წლის ასაკის პაციენტების დაახლოებით ოც პროცენტს აწუხებს შემეცნებითი დარღვევები, რაც ყველაზე ხშირად დემენციის - შეძენილი დემენციის სახით ვლინდება.
კოგნიტური დაქვეითების მიზეზები
მიუხედავად იმისა, რომ შემეცნება პირდაპირ არის დამოკიდებული თავის ტვინის ფუნქციონირებაზე, კოგნიტური დარღვევები ყოველთვის არ ასოცირდება ამ ორგანოს დაავადებებთან. მიზეზები შეიძლება იყოს: თირკმლის დაავადება, ვიტამინი B12, ფოლიუმის მჟავა, ღვიძლის დაავადება. ხშირად კოგნიტური დარღვევები არის გულ-სისხლძარღვთა უკმარისობის, ალკოჰოლის ან სხვა მოწამვლის სიმპტომები, ასევე ხანგრძლივი დეპრესია. მრავალი მიზეზის გამო, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს შემეცნებითი ფუნქციების დაქვეითება, პაციენტებს, რომლებსაც აქვთ პრეტენზია მეხსიერების დაქვეითებასთან და ტვინის აქტივობასთან დაკავშირებულ სხვა პრობლემებთან, უნდა გაიარონ ფართო გამოკვლევა და სასურველია, გაიმეორონ კვლევები რამდენიმე დღის შემდეგ, წამიერი ფაქტორის გამორიცხვის მიზნით.
კოგნიტური დარღვევების მკურნალობა
ექსპერტების აზრით, შემეცნების ინდიკატორები განსხვავებულია თითოეულ შემთხვევაში. ნორმალურია, რომ ზოგიერთი შემეცნებითი დარღვევა ხდება პერიოდულად. ეს ხდება ყველა ადამიანში და ამიტომ არ უნდა მიმართოთ მკურნალობას ოდნავი მსგავსი სიმპტომით. ამასთან, თუ სიმპტომები უფრო და უფრო ხშირად ჩნდება და გარშემომყოფები იწყებენ მათ ყურადღებას, უნდა დაუკავშირდეთ ნევროლოგიურ კლინიკას და გაიაროთ გამოკვლევა. სამწუხაროდ, წამლებით მკურნალობის გარეშე, კოგნიტური დარღვევები არ ქრება, მაგრამ დროთა განმავლობაში მხოლოდ მძაფრდება, ამიტომ ექიმთან მისვლა არ უნდა გადადოთ.
დიაგნოზის დასმის პროცესში ექიმი განსაზღვრავს პაციენტს ნეიროფსიქოლოგიურ გამოკვლევას, რომელიც გულისხმობს პაციენტის მიერ ვარჯიშების დამახსოვრებას, სურათების და სიტყვების რეპროდუქციას და ყურადღების კონცენტრაციის შემოწმებას. ამ კვლევის საფუძველზე სპეციალისტი განსაზღვრავს პაციენტის შემეცნებითი ფუნქციების მდგომარეობას და წყვეტს შემდგომ მკურნალობას.
