ფსიქიატრს ატარებს კვალიფიციური დიაგნოზირება და კონკრეტული დაავადების სიმპტომების სიმძიმის დადგენა, მაგრამ გადაუდებელ შემთხვევებში ეს ზომები ხდება სხვა სპეციალისტების უშუალო სამუშაო მოვალეობად. ყველაზე გავრცელებული მაგალითია გარეგნული და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სერვისების საქმიანობა. გუნდებს შეუძლიათ არა მხოლოდ ფსიქიკური აშლილობის მანიფესტაციების უმეტესობის აღმოფხვრა, არამედ პაციენტების იძულებით ჰოსპიტალიზაცია გარკვეული ფაქტორების არსებობის შემთხვევაში.
სტაციონარული მკურნალობა, როგორც წესი, ტარდება პაციენტის თანხმობით, თუმცა, ზოგიერთ შემთხვევაში, ჰოსპიტალიზაცია შეიძლება განხორციელდეს უნებლიე ფორმით. ამგვარი ზომების გამოყენება გულისხმობს წინაპირობის არსებობას - სპეციალისტის მუდმივი მეთვალყურეობის გარეშე დაავადების გამოკვლევა ან განკურნება. ამ შემთხვევაში, ფსიქიური აშლილობა თავისთავად უნდა შეფასდეს მწვავედ.
იძულებითი ჰოსპიტალიზაცია ტარდება, თუ:
- მდგომარეობა განპირობებულია თითქმის აბსოლუტური უსუსურობით (პაციენტს არ შეუძლია დამოუკიდებლად შეასრულოს ელემენტარული მოქმედებები და დააკმაყოფილოს სასიცოცხლო საჭიროებები);
- პაციენტის ქცევა საშიშია სხვებისთვის;
- პაციენტი ცდილობს ზიანი მიაყენოს საკუთარ თავს ან მიდრეკილია სუიციდური ქცევისკენ;
- თუ პაციენტი სახლშია, სპეციალისტს აქვს გონივრული ეჭვი მდგომარეობის მნიშვნელოვან გაუარესებაზე.
სწრაფი ფსიქიატრიული დახმარების უზრუნველყოფის მთავარ პრინციპად მიიჩნევა ფსიქოფარმაკოლოგიური პრეპარატების გამოყენება, რაც საშუალებას იძლევა არამარტო მნიშვნელოვნად მიიღონ დრო დაუყოვნებლივ ჰოსპიტალიზაციამდე, არამედ პაციენტის მდგომარეობის შემსუბუქება. აღსანიშნავია, რომ გუნდში გამოძახების ყველაზე გავრცელებული მიზეზი არის ზედმეტი აჟიოტაჟი, რომელსაც თან ახლავს აგრესია და ვითარდება ისეთი სიმპტომების ფონზე, როგორიცაა დელირიუმი, ჰალუცინაციები, შიში, დაბნეულობა და შფოთვა. ამგვარი მანიფესტაციების აღმოფხვრის შესაძლებლობის არარსებობის ან მიღებული ზომების არაეფექტურობის შემთხვევაში, გადაუდებელი ფსიქიატრების ჯგუფს შეუძლია პაციენტის იძულებით გაგზავნა საავადმყოფოში.