ყველა ადამიანი რეგულარულად ღალატობს ერთმანეთს. ეს განპირობებულია ადამიანის ფსიქიკის თავისებურებებით, ასევე სხვადასხვა სოციალური პირობებით. ასე რომ, უამრავი გზა არსებობს იმის გასაგებად, თანამოსაუბრე გიტყუებს თუ არა.
ყველა ადამიანი ტყუის, ეს განცხადება შეიძლება ჩაითვალოს მეცნიერულად დადასტურებულ ფაქტად. სამწუხაროდ, ეს ასეა, მაგრამ იცოდეთ ეს ტრივიალური ფაქტი, შეგიძლიათ ისწავლოთ მისი გამოყენება საკუთარი თავისა და საზოგადოების სასარგებლოდ. ვიღაც შეგნებულად იტყუება, რომ გარკვეული ინფორმაცია დამალოს, ვიღაც ატყუებს, რადგან შიშის გამო სიმართლეს ვერ ამბობენ. ეს ძირითადად განპირობებულია ჩვენი აღზრდით, ჩვევებითა და სოციალური გარემოთი, რომელშიც დროის კონკრეტულ მომენტში ვართ.
თანამედროვე პრაქტიკულმა ფსიქოლოგიამ შეიმუშავა მთელი რიგი ზოგადი მეთოდები თანამოსაუბრის სიცრუის დასადგენად. პრაქტიკული ფსიქოლოგიის ამ დარგში ყველაზე ცნობილ ავტორებად შეიძლება ჩაითვალოს ალანი და ბარბარა პიზი (მათი წიგნი „სხეულის ენის ბიბლია“), დესმონდ მორისი, დოქტორი კურპატოვი.
იმის დასადგენად, ადამიანი გიტყუებს თუ არა, უნდა მიმართოთ ადამიანის საერთო ქცევით ტიპებს. გაიხსენეთ თავი, როდესაც ბავშვი იყავით და თქვენს გარშემო მყოფი სხვა ბავშვები. ბავშვებისთვის ყველაზე რთულია მოტყუება, რადგან მათ აქვთ ყველაზე დაბალი ცხოვრებისეული გამოცდილება, ისინი უფრო კეთილგანწყობილები და "დაუზიანებლები" არიან. როდესაც პატარა ბავშვები იტყუებიან, მათ აქვთ ძალიან მსგავსი რეფლექსები. ბავშვებს ქვეცნობიერად არ სურთ მათ მიერ ნათქვამი ტყუილის მოსმენა, ამიტომ მათ უგონოდ სურთ დახუჭონ თვალები (ისე, რომ არ დაინახონ ადამიანი, რომელსაც ატყუებენ), ან პირი (სინამდვილეში, ტყუილი არ თქვან), ან მათი ყურები (რაც განიხილება, როგორც”მე არ მსურს საკუთარი ტყუილის მოსმენა. იგივე ჟესტები მოქმედებს მოზრდილთათვის, სექსუალური პიროვნებისთვის, თუმცა მათი სოციალიზაციის პროცესში ეს ჟესტები” შეთხზულია”და უფრო შეუმჩნეველი ხდება, რადგან მაგალითი:
- თვალების დახუჭვის არაცნობიერი სურვილი მათ გაკაწრებას ნიშნავს. მოზრდილებს, როგორც ჩანს, ავტომატურად აქვთ დახურვა, მაგრამ შუა ნაწილამდე იყვნენ, ისინი ოდნავ შეცვლიან ჟესტს ისე, რომ ეს ისე აშკარა არ ჩანს.
- ყურის დახურვის ბავშვური ტენდენცია, იგივე ლოგიკის თანახმად, მოზრდილებში შეცვლილია ყურის ბუშტის ნაკაწრით.
- "პირი დახუჭე" ჟესტი კიდევ უფრო შეცვლილია. როგორც წესი, მოზრდილებში ცხვირის გაკაწრა ჰგავს, აღსანიშნავია, რომ ხშირად ცხვირის გაკაწრა ხდება ხელის შუა ან საჩვენებელი თითით, ნიკაპის ან სახის სხვა შუბლის ნაწილის (წარბები, შუბლი, ლოყები)) უნდა ითქვას, რომ სწორედ ამ ფორმის ჟესტზე უნდა მიექცეს განსაკუთრებული ყურადღება, რადგან ის უფრო ხშირად გვხვდება, ვიდრე სხვები. უფრო მეტიც, უმეტეს შემთხვევაში, როდესაც ადამიანი ტყუილს ამბობს, ცხვირი თავისდა უნებურად იწყებს ქავილს. ჟესტი "ცხვირის გაკაწრა" საუბრის დროს არა მხოლოდ სიტყვასიტყვით ხურავს პირს და ქმნის დამატებით დაცვას სახისთვის.
ჩამოთვლილი მეთოდები არ არის ერთადერთი და მათი დროულად დანახვის "შესაძლებლობა" მუდმივად უნდა განვითარდეს თანამოსაუბრის ხელებსა და სახეზე ფოკუსირებით. უნდა ითქვას, რომ ეს სიცრუის რამდენიმე ჟესტიდან მხოლოდ ერთია და სიზუსტის გასაზრდელად საჭიროა მათი განხილვა სხვა არავერბალურ სიგნალებთან ერთად: ფეხის ჟესტები, მიმიკა, თვალის მოძრაობა და მიმართულება და სხვა.
