დღესდღეობით სამედიცინო ეთიკისა და დეონტოლოგიის საკითხები ძალიან მნიშვნელოვანია. დეონტოლოგია არის სამედიცინო მეცნიერების დარგი სამედიცინო პერსონალის ურთიერთობასა და პაციენტებთან ურთიერთობის შესახებ.
პაციენტთან კომუნიკაციის ძირითადი მოდელები
პაციენტებთან კომუნიკაციის რამდენიმე მოდელი არსებობს: პატერნალისტური, ინტერპრეტაციული, სათათბირო და ტექნოლოგიური. პირველ მათგანს შეიძლება მამობრივი ეწოდოს. ეს ნიშნავს, რომ ექიმი პაციენტის მიღებისთანავე ზედმიწევნით იკვლევს მას და განსაზღვრავს თერაპიის კურსს. სამედიცინო სპეციალისტისა და პაციენტის მოსაზრებები შეიძლება არ ემთხვეოდეს ერთმანეთს, მაგრამ ექიმმა უნდა დაარწმუნოს იგი გადაწყვეტილების სისწორეში.
ეს მოდელი მიიჩნევს, რომ ექიმი ყოველთვის მართალია. ამით ის მოქმედებს როგორც მამა ან მეურვე. ამ ტიპის კომუნიკაცია ყოველთვის არ არის აქტუალური, რადგან ხშირად პაციენტი უფრო განათლებული აღმოჩნდება, ვიდრე საავადმყოფოს თანამშრომელი.
კომუნიკაციის მეორე ტიპი არის ინფორმაციული. მასთან ექიმი პრაქტიკულად არ ურთიერთობს პაციენტთან, ატარებს დიაგნოსტიკურ პროცედურებს, მაგრამ ექიმი ვალდებულია მიაწოდოს ყველა ინფორმაცია დაავადების შესახებ და მისი მკურნალობის შესაძლო მეთოდები. ამრიგად, პაციენტი თავად აფასებს სიტუაციას და მის მდგომარეობას, ირჩევს შესაბამის მკურნალობას. ექიმმა ყველაფერი უნდა გააკეთოს, რომ პაციენტმა სწორი გადაწყვეტილება მიიღოს, მასზე საკუთარი თავის დაკისრების გარეშე. ინტერპრეტაციის მოდელი მსგავსია.
სათათბირო მოდელი გულისხმობს ექიმსა და პაციენტს შორის კომუნიკაციას თანაბარ პირობებში. ჯანდაცვის პროფესიონალი მოქმედებს როგორც მეგობარი და გთავაზობთ სრულ ინფორმაციას დაავადების და შესაძლო თერაპიის მეთოდების შესახებ.
როგორ დაუკავშირდეს პაციენტს
ექიმსა და ავადმყოფებს შორის კომუნიკაცია პირობითად შეიძლება დაიყოს ორ ტიპად: თერაპიული და არასამთავრობო თერაპიული.
პირველ შემთხვევაში, ექიმი კეთილგანწყობილია მის პაციენტთან, თავაზიანია მასთან, აწვდის მას სრულ ინფორმაციას, პასუხობს მის ყველა კითხვას. ექიმი ვალდებულია დაამშვიდოს ადამიანი, შეამციროს მისი შიში. ცნობილია, რომ ოჯახს და მეგობრებს შეუძლიათ კარგი გარემოს შექმნა. ექიმმა ისე უნდა მოიქცეს, თითქოს ის დაავადებული ადამიანის ოჯახის ნაწილი იყოს.
ასევე დიდი მნიშვნელობა აქვს იმას, რომ ადამიანი დარწმუნდეს, რომ დაავადება განკურნებადია და ყველაფერი კარგად იქნება. მკურნალობის კურსის განმავლობაში ჯანდაცვის პროფესიონალი ფრთხილად უნდა იყოს.
კომუნიკაცია შეიძლება იყოს როგორც ვერბალური, ისე არავერბალური. იმ შემთხვევაში, თუ ვერბალური კომუნიკაცია შეუძლებელია პაციენტის სიყრუის ან სიბრმავის გამო, ექიმი მას წერილობითი ფორმით ან ბარათების საშუალებით ესაუბრება. ასევე დიდი მნიშვნელობა აქვს სხეულთან კონტაქტს (შეხებას).
არასამთავრობო თერაპიული კომუნიკაცია არ გულისხმობს ყველა ჩამოთვლილს, მაგრამ, ამის მიუხედავად, დღეს პრაქტიკაში იშვიათი არ არის. ამგვარმა ურთიერთობებმა შეიძლება მხოლოდ დაამძიმოს პაციენტის მდგომარეობა, გამოიწვიოს სტრესი და დეპრესიაც კი.
