კომუნიკაცია არის რთული და მრავალმხრივი პროცესი, რომელიც ყალიბდება ერთობლივი საქმიანობის შედეგად და მოიცავს ინფორმაციის გაცვლას. როგორც სოციალური ქმედება, კომუნიკაცია უზრუნველყოფს ადამიანების ისეთ ურთიერთქმედებას, რომელშიც მათი ერთობლივი საქმიანობა და პირადი საჭიროებების დაკმაყოფილებაა შესაძლებელი.
კომუნიკაციის მნიშვნელობა ადამიანისთვის
კომუნიკაციის უნარები აუცილებელია თითოეული ადამიანისთვის. სხვა პირებთან კომუნიკაციის პროცესში ყალიბდება ქცევითი მოდელები, რომლებიც შემდეგ ხდება ადამიანის მთავარი კრედო. კომუნიკაციის დროს სრულდება თვითშეფასება, აზროვნება და ანალიზის უნარი. თითოეული ადამიანი თავისთან მუდმივად იმყოფება შინაგან დიალოგში - ესეც კომუნიკაციის შედეგია.
როგორც სოციალური ქმედება, კომუნიკაცია ხელს უწყობს გაბატონებული ტიპის ქცევის გავრცელებას. ასე რომ, განვითარებულ ადამიანებთან ურთიერთობისას ადამიანი იძენს სასარგებლო ცოდნას და უნარებს. გარკვეული დროის შემდეგ, ის თავად ხდება განვითარებული პიროვნება და საკუთარ გამოცდილებას სხვებს გადასცემს. ეს უწყვეტობა საზოგადოების სოციალური და ფსიქოლოგიური ჯანმრთელობის საფუძველია.
საზოგადოების მცირე მოქალაქე თავიდანვე არავერბალური კომუნიკაციის დახმარებით ურთიერთობს მის გარშემო მყოფ ხალხთან - ეს არის სოციალური საქმიანობის პირველი და, შესაბამისად, ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ტიპი. კომუნიკაციის საშუალებით ბავშვი იღებს ინფორმაციას, რომელიც საჭიროა მისი, როგორც პიროვნების განვითარებისათვის. შემდგომში, როდესაც ბავშვი ორი ან სამი წლის ხდება, ის იწყებს ობიექტზე ორიენტირებულ საქმიანობას, რაც ასევე სოციალური განვითარების მნიშვნელოვანი ეტაპია.
კომუნიკაციის სახეები და მათი როლი
კომუნიკაციის ყველა სახეობა მიმდებარე საზოგადოებასთან ურთიერთობის მნიშვნელოვანი ეტაპია, ისინი მნიშვნელოვნად აისახება ადამიანის სოციალურ-ფსიქოლოგიურ განვითარებაზე. პირადი კომუნიკაციის ამოცანაა ადამიანის ჩვევების, ხასიათის თვისებების, ინტერესების ფორმირება, მორალის ნორმების შესახებ მისი წარმოდგენა და ცხოვრების პრიორიტეტების განსაზღვრა.
მატერიალური კომუნიკაცია საშუალებას აძლევს ადამიანს მიიღოს სულიერი და მატერიალური კულტურის აუცილებელი საგნები. ეს იწვევს ინდივიდუალურ პიროვნულ განვითარებას. სამოტივაციო კომუნიკაცია წარმოადგენს ადამიანის ძალას და ახალ უნარებსა და ინტერესებს. ეს ზრდის ინდივიდის ფსიქოენერგეტიკულ პოტენციალს და ეს თავის მხრივ ხელს უწყობს მის სოციალურ განვითარებას.
კომუნიკაციის პირველი ტიპი, რომელიც ადამიანისთვის ხელმისაწვდომია, არის არავერბალური კომუნიკაცია. სანამ ბავშვი ლაპარაკს ისწავლის, მას შეუძლია პიროვნებათაშორისი კონტაქტები და ამით ხდება მისი სოციალიზაცია. ყველა სახის კომუნიკაციის როლი უაღრესად მნიშვნელოვანია ადამიანისთვის, რადგან საზოგადოების სხვა წევრებთან ურთიერთობის გარეშე, ის ვერ გახდება ადამიანი და რეალურად წარმართავს ცხოველების ცხოვრებას. ეს დადასტურდა მთელი რიგი სოციალური ექსპერიმენტებით, როდესაც გამოიკვლიეს სხვადასხვა ასაკის და სხვადასხვა სოციალური გამოცდილების მქონე ადამიანებში კომუნიკაციის შესაძლებლობა.
