კარლ გუსტავ იუნგი ცნობილია, როგორც ზ.ფროიდის ფსიქოანალიტიკური სკოლის ასოცირებული წევრი და ანალიტიკური ფსიქოლოგიის ფუძემდებელი. თავის კვლევაში მან აღმოაჩინა, რომ”სუბიექტი-ობიექტის” ურთიერთობის ჩამოყალიბების პროცესი განპირობებულია კონკრეტული შინაგანი დამოკიდებულებით. ამ მხრივ გამოიკვეთა ორი ძირითადი, საპირისპირო ჯგუფი.
ბუნებამ მხოლოდ ორი გზა იცის ინდივიდუალური სიცოცხლისუნარიანობის შესანარჩუნებლად. პირველ შემთხვევაში, საკმაოდ მაღალია ნაყოფიერება და ორგანიზმის შედარებით დაბალი დაცვითი შესაძლებლობები. მეორეში, არსებობს მრავალფეროვანი თავდაცვის საშუალებები ინდივიდში შედარებით დაბალი ნაყოფიერების მქონე. თუ ეს ბიოლოგიური კანონი გამოიყენება ადამიანის მიმართ, მაშინ აღმოჩნდება, რომ ერთი ჯგუფი ორიენტირებულია გარე სამყაროს საგნებსა და მოვლენებზე, ხოლო მეორენი ენერგიის უმეტეს ნაწილს სუბიექტური კომფორტის შექმნას უბიძგებს. ამ მახასიათებლების ანალიზმა იუნგს საშუალება მისცა განასხვავა ექსტრავერტული და ინტროვერტული ტიპები.
ექსტრავერტული ფსიქოლოგიური ტიპი
ექსტრავერტული დამოკიდებულება ხასიათდება ობიექტის მიმართ პოზიტიური დამოკიდებულებით. ადამიანი მუდმივად მონაწილეობს მიმდინარე მოვლენებში, იშლება მათში მთლიანად. ექსტრავერტი ხალხი, როგორც წესი, კომუნიკაბელური, მხიარულია (თუ არსებობს მოვლენების ციკლი), ისინი ადვილად გადადიან. მაგრამ ადაპტაციის ერთი შეხედვით მაღალ ხარისხს აქვს უარყოფითი მხარე. გარედან მიმზიდველობა საზიანოა შინაგანი სამყაროსთვის. ეს შეიძლება გამოიხატოს როგორც შეუსაბამობა, კონცენტრაციის შეუძლებლობა, პუნქტუალურობის ნაკლებობა და შინაგანი გრძნობებისა და ჯანმრთელობის უგულებელყოფა.
ინტროვერტული ფსიქოლოგიური ტიპი
ინტროვერტები აბსტრაქტული გზით ეკიდებიან სამყაროს ობიექტურად. ისინი ცდილობენ შეამცირონ მისი მნიშვნელობა და შექმნან პირობები შინაგანი კომფორტისთვის. ნებისმიერი გარე მოვლენა განიხილება და ფასდება სუბიექტის პრიზმით. ესენი არიან ადამიანები, რომლებსაც მარტოობა უყვართ, ისინი ლაკონურები არიან უცხო ადამიანებში, არ "ავადდებიან" მოდის ტენდენციებით, სწავლებებით და ა.შ. მათ აქვთ მდიდარი შინაგანი სამყარო და განსაკუთრებული მგრძნობელობა. მაგრამ ობიექტური რეალობის შეფასების შეუძლებლობა მათ დაუცველს ხდის.
