ფსიქოლოგიური თვალსაზრისით, ჩვევა არის ნებისმიერი ქმედება, რომელიც მოჰყვა ავტომატიზმს და ხორციელდება ძალისხმევისა და კონტროლის გარეშე. ეს არის ის ქმედებები, რომლებსაც ადამიანები უყოყმანოდ აკეთებენ. სამწუხაროდ, ადამიანები უფრო მეტ ცუდ ჩვევებს იძენენ, ვიდრე კარგს: თითქმის უდანაშაულო "ბავშვური" ჩვევებისგან (ფრჩხილების კბენა, ფანქრის გარშემო თმის ტრიალი) და მოწევა ან ჭუჭყიანობის ნამდვილად მავნე დამოკიდებულებით დასრულებული. მათი მოშორება გაცილებით რთულია, ვიდრე მათი შეძენა.
ინსტრუქციები
Ნაბიჯი 1
წარმართე თავი იღბლისთვის. ჩვევის მოსაშორებლად, ის უნდა გინდოდეს. თქვენ თავიდანვე არ გჭირდებათ ბევრი რამის მოლოდინი, მაგრამ უნდა გჯეროდეთ საკუთარი თავის. ბევრი დაუყოვნებლივ უკან იხევს, რადგან ისინი უკვე განიხილავენ მარცხს. ამიტომ, უმჯობესია დაიწყოთ პატარა, ნელა მიტოვებით დამოკიდებულებებზე. მაგალითად, ჯერ შეეცადეთ დაანებოთ თმაზე შეხების ჩვევა, როდესაც ის დასრულდა და ისწავლეთ არ დააგვიანოთ. გამარჯვების შემდეგ, თქვენ მიხვდებით, რისი უნარიც გაქვთ და შეძლებთ, მაგალითად, მოწევაზე უარის თქმას. ჩამოწერეთ თქვენი ვალდებულებები მოტივაციის შენარჩუნების მიზნით.
ნაბიჯი 2
მას შემდეგ რაც შეარჩიეთ ერთი ჩვევა, რომ თავიდან აიცილოთ, განსაზღვრეთ მიზეზი. სინამდვილეში, ეს უფრო რთული და ღრმა კონცეფციაა, ვიდრე უბრალოდ ავტომატიზირებული მოქმედება. იგი ემყარება სერიოზულ ფსიქოლოგიურ პირობებს, როგორიცაა სტრესი ან გახანგრძლივებული ნევროზი. გარკვეული ქმედებების დახმარებით ადამიანი თავს ამშვიდებს და გამოსავალს ეძებს. ტანსაცმელზე მოხვევისა და თმის გასწორების ჩვევა შეიძლება იყოს არასრულფასოვნების კომპლექსისა და თავდაჯერებულობის შედეგი. მიზეზის გასაგებად დააკვირდით საკუთარ თავს. მაგალითად, შეიძლება აღმოაჩინოთ, რომ ფანქრის ღეჭვას იწყებთ ყოველ ჯერზე, როცა უფროსი გელაპარაკებათ. როგორც წესი, დასვენების, შვებულების დროს ან სამუშაოების შეცვლის შემდეგ ჩვევები ქრება, რადგან მიზეზი აღმოიფხვრება. თუ ვერ გაიგეთ დამოკიდებულების წყარო, მიმართეთ ფსიქოლოგს.
ნაბიჯი 3
ჩვევის დადებითი და უარყოფითი მხარეების დადგენა. ყველაზე მავნე და ბოროტი დამოკიდებულებებითაც კი სარგებლობენ ადამიანები. მაგალითად, მოწევას შეუძლია გონების განახლება ან გონების დამშვიდება. მაგრამ ყველა უსიამოვნო შედეგების ჩამოთვლის შემდეგ (კიბო, მეტაბოლური დარღვევები, ხველა), მიხვდებით, რომ აქ ბევრად ნაკლებია კარგი. თუ თქვენი ჩვევა არ ზიანს აყენებს თქვენ ან თქვენს გარშემო მყოფებს, მაგრამ დიდ სიამოვნებას ანიჭებს, შეიძლება ამის ღირსი არ იყოს.
ნაბიჯი 4
ტრიგერის გამოყენება არის მოკლე რიტუალი, რომელიც უნდა გააკეთოთ ყოველთვის, როდესაც გსურთ ნაცნობი საქმის გაკეთება. შეარჩიეთ ისეთი საქმიანობა, რომელიც სასიკეთოდ მოგეწონებათ და მოგეწონებათ და დაგეხმარებათ თავიდან აიცილოთ ჩვევის გაკეთების სურვილი. მაგალითად, ყოველ ჯერზე, როცა ფანქარზე ნისკარტი მოგივათ, დაიწყეთ რაიმეს ხატვა. გვიან ადგომის ჩვევის გასაჩერებლად ჭამე ადრე და დაიძინე.
ნაბიჯი 5
მოერიდეთ სიტუაციებს, რომელშიც ყველაზე ხშირად ნაჩვენებია თქვენი ჩვევები. შეეცადეთ უფრო იშვიათად იხილოთ თქვენი დედამთილი, თუ მასთან საუბრისას ტანსაცმელს მუდმივად ეხვევით. ან დაიჭირეთ თავი ძალიან საინტერესო რამით, გვიან სადილის ნაცვლად, რომ ამაზე არ იფიქროთ. ასევე სასურველია თავიდან აიცილოთ ადამიანები, რომლებსაც აქვთ იგივე ჩვევა, ვინაიდან მიბაძვა ადამიანისთვის თავისებურია.
ნაბიჯი 6
აკონტროლეთ საკუთარი თავი და დროზე ადრე დაგეგმეთ თქვენი ქცევა. თუ გსურთ მოიცილოთ პარაზიტული სიტყვები, ისწავლეთ სიტყვის გამოსვლა, დაფიქრდით თქვენს ფრაზებზე საუბრის დროს. იყავით მზად ნებისმიერი სიტუაციისთვის. განათავსეთ შეხსენების სტიკერები სახლში ჩვევებთან დაკავშირებულ ადგილებში. მაგალითად, მაცივარში, თუ მისგან მუდმივად ატარებთ საკვებს, ან კარადაში ტანსაცმლის მოცილების მოთხოვნით.
ნაბიჯი 7
მეგობრებისა და ნაცნობების ეუბნება, რომ გსურთ ჩვევა დაანებოთ, ზრდის მოტივაციას. გამოიყენეთ ბერკეტის მოქმედება - მაგალითად, მეგობარს აჩუქეთ ათასი მანეთი და მოითხოვეთ დაბრუნება მხოლოდ მაშინ, როდესაც მავნე ჩვევას მთლიანად გაანადგურებთ.
